تجویز بهبود بورس و نسخه بدون رونوشت

اقتصاد معاصر-صابر جعفروند آذر، تحلیل‌گر مالی و بازار سرمایه: وضعیت و شرایط فعلی بازار سرمایه، همچنان درماندگان این بازار را به روزنه‌ای از بهبود آن امیدوار نگه داشته است. جلسه برگزار شده اخیر توسط مسؤولان بورس با رئیس جمهور در چنین شرایطی، موجب شده تا به حل مشکلات امیدوار شویم. عمده موارد مورد تاکید در درخواست رئیس سازمان، اصلاح دستورالعمل نرخ خوراک صنایع، خروج صنعت خودرو از وضعیت فعلی و عرضه خودرو در بورس کالا، ضرورت صیانت از حقوق سرمایه‌گذاران با حذف قیمت‌گذاری دستوری، تسهیل فرآیند افزایش سرمایه از محل سود انباشته بود.

هریک از این موارد در صورت فراهم بودن زیرساخت و مقدمات لازم، بدون شک اثرات مثبتی بر بازار سرمایه خواهد داشت. با وجود برقراری آثار ریسک‌های سیتماتیک و همچنین با توجه به اوضاع و احوال سیاسی در منطقه، نمی‌توان از مدیریت عمل‌گرایانه ریسک غافل بود، به طوری که فرانک نایت، مالی‌دان معروف دانشکاه آیوا می‌گوید: «در هر زمانی که نتواسنتید بسنجید، به هر حال بسنجید!»

لازمه این سنجش و سنجیدگی، اتخاذ تصمیات و در پی آن، اقدامات جدی بوده که حداقل بخشی از ریسک سیتماتیک را از طریق تعامل با نهادهای حاکمیتی قابل کنترل کند. آسیب‌شناسی دقیق مسائل و مشکلات بازر سرمایه چه در سطح ریزساختارها از قبیل پیگیری پیاده‌سازی صحیح و کامل حاکمیت شرکتی، بهبود مکانیزم‌های عملیاتی بازار و معاملات، افزایش شفافیت و ارتقا پیوسته میزان سواد و دانش مالی در بین فعالان و چه در سطح جامعه در کنار پرداختن به موضوعات کلان ساختاری از قبیل موارد مرتبط با شیوه‌های متناسب اخذ مالیات در حوزه بازار سرمایه، تعیین متوازن حقوق دولتی برای بخش‌های موجود در بورس، انتشار اوراق بدهی دولتی، مدیریت نقدینگی و بازار ارز با ملاحظه اثرات کوتاه و بلندمدت آن‌ها بر بازار بورس و همچنین موارد متعدد دیگر از ضروریات است. البته غرض این نیست که گفته شود در هر یک از این موارد مهم اقدامی نشده یا حداقل مورد امعان نظر نیست، بلکه هدف تاکید جدی بر انجام اقداماتی بوده که با هماهنگی و پیگیری، حصول نتایج واقعی آن بر دارایی سهامداران بورس قابل رویت باشد.

 
بحران‌های مالی همواره بخشی از واقعیت و تاریخ بازارهای مالی و سرمایه بوده و تا زمانی هم که مانند قانون جاذبه در فیزیک، قانون طبیعی موازنه ریسک و عایدی بر آن حاکم باشد، این بحران‌های متعدد در کم و کیف‌های مختلف نیز وجود خواهند داشت.

با توجه به اهمیت شناخت بحران‌ها در هر دو سطح داخلی و جهانی، می‌توان گفت که گذشته به‌ عنوان تنها راهنمای آینده نمی‌تواند کافی باشد، در حالی که راه‌حل‌های واحدی برای حل بحران‌ها وجود ندارد، شناخت دقیق نسخه‌های صحیح و نادرست مواجهه با این چالش‌ها می‌تواند کمک کند تا از شیوه‌های نادرست اجتناب شود.